Wat verwacht ik te leren voorafgaand aan de themabijeenkomst?

• Je kunt je verplaatsen in mensen met diverse culturele achtergronden. 
• Je bent in staat om beeldvorming en stereotypering te herkennen m.b.t. opvoeding in diverse bevolkingsgroepen, als ook de eigen beeldvorming, stereotypering en waarden en normen ten aanzien van opvoeden
• Je kunt de verkregen kennis en inzichten plaatsen in een maatschappelijk intercultureel kader. Je bent in staat om een prikkelende stelling te formuleren en te beargumenteren.

Is deze verwachting uitgekomen?

Integratie en segregatie

We bekeken een film van de documentairemaakster Sunny Bergman. Centraal in haar documentaire staan de begrippen integratie en segregatie. Zo volgt ze in haar film het Marokkaanse meisje Salahedinne. Salahedinne gelooft dat echte integratie een illusie is. Marokkanen verschillen volgens Salahedinne teveel van Nederlanders om vrienden met ze te worden. Abdel ziet dat op de scholen waar hij werkt in de praktijk: Nederlanders gaan toch bij Nederlanders zitten en de 

Marokkanen bij de Marokkanen. Dat is de praktijk, en daar moeten we niet moeilijk over doen. Marokkanen zijn volgens Salahedinne veel beter af als ze de handen ineen slaan en een eigen zuil oprichten: ʻJe ziet nu al steeds meer islamitische scholen, banken en universiteiten. Als we toch niet aan stageplaatsen komen, kunnen we ons als Marokkaanse gemeenschap beter zelf gaan bedruipen.ʼ

Heeft segregatie inderdaad de toekomst? Samen met Salahedinne gaat Sunny Bergman kijken in de Brabantse wijk Haverleij, waar rijke Nederlanders in een nieuwbouw kasteelcomplex wonen. Kinderen hockeyen er op straat en 's avonds gaat het hek dicht. ʻBlijkbaar willen Nederlanders ook het liefst op een kluitje wonenʼ, zegt Salahedinne.

Sociale segregatie is een proces waarbij een bepaalde culturele groep zich afzondert van de rest van de maatschappij en samentrekt met andere mensen van soms dezelfde etniciteit. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt tussen vrijwillige segregatie en gedwongen segregatie. Dit is een veelvoorkomend verschijnsel vij allochtonenen, maar ook bij rijkeren.

Segregatie uit zich vaak door:

• het gaan wonen in dezelfde wijken als andere mensen van de culturele groep.
• het spreken van de eigen moedertaal in het bijzijn van dezelfde culturele groep.
• het behouden van het eigen geloof.

Bij rijkeren gaat het vaak om het afscheiden van de omgeving uit het oogpunt van veiligheid.

Het tegenovergestelde van segregatie is integratie. Integratie is het proces waarbij verschillende componenten samensmelten tot een geheel. In de politiek is integratie een veel gebruikte term om de samensmelting van meerdere bevolkingsgroepen in de maatschappij aan te duiden. Een kenmerk is dat beide groepen aanpassingen maken. Wanneer er sprake is van eenzijdige aanpassing dan heet dit assimilatie. 

Artikelen en stellingen door de studenten

Vervolgens gingen we in groepen van vier studenten de meegebrachte artikelen bespreken. Elke groep koos twee artikelen die het beste de huidige maatschappelijke discussie illustreren. Daarna moesten we voor beide gekozen artikelen een mindmap maken en bij elke mindmap een prikkelende stelling formuleren. Mijn meegebrachte artikkelen zijn hier te vinden.

Wat ben ik van plan met de aangeboden kennis / inzichten te gaan doen?

In iedere klas - dus niet alleen in multiculturele klassen - heb je als leerkracht te maken met verschillende manieren van praten, denken en doen, kortom: met verschillende culturen. Hoe kun je recht doen aan deze verschillen? Vind je dat alle verschillende manieren even goed of gelijkwaardig zijn? Hoe kun je gevoelig worden voor verschillen in cultuur? 

De discussie over cultuur en cultuurverschillen in de klas behoort te beginnen met kijken naar de eigen cultuur, zeker als die in je sociale omgeving de overheersende is. De tweede stap in de discussie bestaat uit vergelijken. Welke verschillen tussen jou en mensen met een andere culturele achtergrond blijken ook werkelijk cultureel van karakter? Welke overeenkomsten, die op het eerste gezicht misschien helemaal geen overeenkomsten leken, worden zichtbaar? En vooral ook, welke verschillen blijken juist niet cultureel van karakter? De derde stap ten slotte bestaat eruit de misverstanden te achterhalen, die veroorzaakt werden doordat mensen met verschillende culturele achtergrond elkaars uitspraken en gedragingen interpreteerden vanuit eigen culturele perspectief.

Bovenstaande neem ik mee in mijn verdere carrière. Verderben ik me nu al meer bewust van hoe wij mensen eigenlijk kijken. Ik ga ook het pygmalioneffect toepassen. Als ik positief ben over hoe mijn stagebeoordeling zal zijn, dan zal mijn les beter zijn.

Een betere wereld begint bij jezelf